Η κότα με τη χρυσή αυγή

«Εντάξει, μαμά, ό,τι πεις, για όλα φταίνε οι Αλβανοί». Η αντοχή απέναντι στα ρατσιστικά στερεότυπα της μαμάς έχει και τα όριά της. Κάποια στιγμή φτάνεις σε ένα σημείο κορεσμού, πέρα απ' το οποίο την αφήνεις να πιστεύει ότι ο λόγος για τον οποίο η τελευταία μέτρηση της ΕΥΔΑΠ ήταν λανθασμένη είναι, όντως, γιατί η εταιρία προσλαμβάνει αλβανούς υπαλλήλους για την καταγραφή των μετρητών.

Και όχι, η 75χρονη μανούλα δεν είναι τόσο ευφάνταστη για ένα τέτοιο σενάριο ρατσιστικής φαντασίας. Της το μετέφερε ο 48χρονος γαμπρός της που, μεταξύ άλλων, πιστεύει ότι αγοράζοντας ψηφιακό αποκωδικοποιητή υψηλής ευκρίνειας και συνδέοντάς τον με την οπίσθιας προβολής, τετράγωνη τηλεόρασή του, θα βλέπει τα κανάλια σε High Definition.

Ένα περιστατικό, χίλιες σκέψεις. Προκαταλήψεις, φοβικά σύνδρομα, ημιμάθεια και ισχυρογνωμοσύνη - ένα εκρηκτικό μείγμα σε μια φέτα καθημερινότητας που καταλύει τη λογική. Σε έναν αβέβαιο κόσμο διαρκούς φτωχοποίησης, οι ιδέες, οι αρχές, η ακεραιότητα και η κοινή λογική υποχωρούν τρέχοντας. Και στη θέση τους η μισαλλοδοξία, η υστεροβουλία, η περιχαράκωση και ο φόβος παρελαύνουν. Όχι μόνο ανενδοίαστα, αλλά και εντελώς αυτάρεσκα.

Τους τελευταίους 8 μήνες ζω σε ένα δηλητηριώδες περιβάλλον. Μετά από 13 συνεχόμενους μήνες ανεργίας, εγκατέλειψα το ενοικιαζόμενο διαμέρισμά μου και μετακόμισα για πρώτη φορά μετά από 28 χρόνια στο πατρικό μου σπίτι. Στο παιδικό μου δωμάτιο, δίπλα στην κρεβατοκάμαρα μιας μαμάς με την οποία ξαναγνωρίστηκα απ' την αρχή εξ' ανάγκης. Μου πήρε λίγες εβδομάδες πριν συνειδητοποιήσω το τίμημα του μαγειρεμένου φαγητού και των σιδερωμένων t-shirts: ένα ακατάσχετο tabloid κουτσομπολιό και μια άνευ προηγουμένου επίδειξη συνδρόμων προκατάληψης, ξενοφοβίας και καταδίωξης, απέναντι στα οποία η λογική επιχειρηματολογία και η νηφαλιότητα δεν έχουν την παραμικρή τύχη.

Και σα να μην έφτανε το γενεαλογικο-ιδεολογικό χάσμα, ήρθε και η επανασύσταση με την οικογένεια της άνεργης αδελφής μου. Η 44χρονη sista δηλώνει υπερήφανη ρατσίστρια, φιλικά προσκείμενη στους χρυσαυγίτες και φανατική υποστηρίκτρια του δόγματος «πας μη Έλλην βάρβαρος». Ποιο είναι το πρόβλημά της, η προσωπική τραυματική εμπειρία της με τους μετανάστες; Όταν πριν από μερικά χρόνια στήθηκε στην ουρά για να αγοράσει μαθητικά βιβλία για την 15χρονη σήμερα ανιψιά μου, σοκαρίστηκε βλέποντας μπροστά της αλβανές μαμάδες να παίρνουν τα ίδια βιβλία δωρεάν με κουπόνια!

Θα φανταζόταν κανείς το μέγεθος του σοκ της επανασύστασης με τέτοια μάζα προκαταλήψεων. Κάθε άλλο. Εξοικειωμένος ήμουν με αυτή τη νοοτροπία όταν αποστασιοποιήθηκα από την οικογένεια στα φοιτητικά μου χρόνια. Η μαμά και η αδελφή δεν είναι κακοί άνθρωποι (για το γαμπρό η ετυμηγορία εκκρεμεί). Κάθε άλλο.

Όμως δεν ήταν προετοιμασμένες για το κραχ των ημερών. Όπως σχεδόν κανείς, άλλωστε. Ο πειρασμός να μεταθέσεις το φταίξιμο από την πάρτη σου (ως ανεύθυνος πολίτης, ιδιοτελής ψηφοφόρος, άνθρωπος χωρίς αρχές, ανεκτικός στη διαφθορά και την αναξιοκρατία) σε οποιονδήποτε άλλο (πολιτικό, λαμόγιο, λαθρομετανάστη) είναι μεγάλος. Οι αντιστάσεις που χρειάζεται να επιδείξεις απέναντι στο βολικό τείχος της μισαλλοδοξίας γίνονται όλο και πιο θολές.

Αυτή η κρίση, η πιο μαζική φτωχοποίηση του ιθαγενούς πληθυσμού εδώ και τέσσερις γενιές, βγάζει το χειρότερο εαυτό μας (ή, αναλόγως της κοσμοθεωρίας σου, την πιο κρυστάλλινη φύση μας). Οι κάτοικοι της ψωροκώσταινας βρίσκουν καταφύγιο στην περιχαράκωση. Φροντίζουν να εξασφαλίσουν την πάρτη τους με κάθε τρόπο, εις βάρος των πάντων - συναδέλφων, φίλων, υπαλλήλων, προϊσταμένων, κράτους, δεοντολογίας, ανεκτικότητας. Πας μη ημέτερος, βάρβαρος. Έτσι, μοιραία, καταλήγουν οπαδοί της πιο επικίνδυνης νεοελληνικής αίρεσης - της αυθαιρεσίας.

Μακρά η παράδοση της αυθαιρεσίας σε αυτή τη μπανανία. Από τον κουραδόμαγκα που σου κλέβει τη θέση στην ουρά της τράπεζας, μέχρι το ζοχαδιασμένο οδηγό που πετάγεται σαν πούτσα μπροστά σου από το στενό με το STOP. Από το λαμόγιο που συνωμοτεί για να κλέψει το δημόσιο με μαϊμού σύνταξη και επιδόματα, μέχρι το νεόπλουτο «επιχειρηματία» που κλέβει την εφορία επειδή απλά μπορεί.

Και πριν την κρίση ήμασταν ένα μπουλούκι άναρχων αυθαιρέτων, αλλά τώρα δεν μπαίνουμε καν στον κόπο να το κρύψουμε. Σαν πιστολέρο στην άγρια δύση, παίρνουμε κάθε είδους «δικαιώματα», γιατί απλά δε βρίσκεται κανείς να μας τα αμφισβητήσει. Μεταξύ άλλων και το «δικαίωμα» να καταδιώκουμε, δέρνουμε και σκοτώνουμε «σκούρους».

Η δημοσκοπική άνοδος των χρυσαυγιτών δε θα έπρεπε να μας σοκάρει. Είναι μια ομάδα πιστολέρο που αυθαιρετούν καθημερινά γιατί κανείς (και κυρίως το οργανωμένο κράτος) δε βρίσκεται να τους σταματήσει. Με όλο το σεβασμό προς τους συντρόφους μου της Αριστεράς, το φαινόμενο των μελανοχιτώνων γκάνγκστερ στις γειτονιές της χώρας δεν είναι το περιβόητο «αυγό του φιδιού». Παράγωγο της γονιδιακής αυθαιρεσίας μας είναι. Στη Γερμανία της Βαϊμάρης οι ναζί και τα S.A. είχαν ιστορικό υπόβαθρο, αιτίες και αφορμές πριν οδηγήσουν τη χώρα στον ολοκληρωτισμό. Στην Ελλάδα της κρίσης είναι λογική συνέχεια της καουμπόικης παράδοσης του νεοέλληνα κουραδόμαγκα. Δεν είναι το αυγό του φιδιού. Είναι το αυγό της κότας που δε βρίσκεται κανείς να τη φοβίσει για να σταματήσει να κακαρίζει.

Η μόνη διαφορά τους από εμάς είναι ότι διαθέτουν οργάνωση και πειθαρχία. Αν όλες οι γριές της χώρας διέθεταν αντίστοιχη πειθαρχία και οργάνωση στα τηλεοπτικά τους ήθη, τα κανάλια θα το ξανασκέφτονταν να ξαναγοράσουν τουρκική σαπουνόπερα. Αντ' αυτού, αφήνουν τους φόβους και το κουτσομπολιό τους ανεξέλεγκτα.

Παρέα με εκπροσώπους της γενιάς μου, οι οποίοι γουστάρουν τα αυθαίρετα χαστούκια στους άχρηστους πολιτικούς που οι ίδιοι ψηφίζουν όλα αυτά τα χρόνια, ρίχνουν καλαμπόκι στο κοτέτσι με τα «χρυσά αυγά». Και για πότε τα αυγά θα γίνουν αξιωματική αντιπολίτευση, ούτε που θα το καταλάβουν. Γιατί -μεταξύ άλλων- έχουμε και τις κότες που μας αξίζουν. Και συχνά πυκνά τους μοιάζουμε.

Γράφει ο Τέο Ιωάννου

www.theinsider.gr